Trudne pojęcia

By wtajemniczyć Cię Drogi Biegaczu, w trudny świat biegowych pojęć, przygotowaliśmy ten oto krótki dział. Ma on na celu pomóc Ci przyswoić i okiełznać, te nader często wymieniane pojęcia, a jednocześnie wciąż tak tajemniczo brzmiące. Mamy nadzieję, że jego lektura okaże się pomocna i pozwoli zrozumieć, jak ważny jest prawidłowy dobór obuwia względem Twojej stopy.

(Już na wstępie pragniemy uspokoić i zaznaczyć, że wszystkie poniżej wymienione sposoby stawiania stopy są naturalne. Wymagają one tylko zastosowania odpowiednich butów.)

Pronacja jest naturalnym efektem przetaczania – przenoszenia ciężaru ciała od pięty ku palcom. Jest to mechanizm, który pozwala naszemu ciału lepiej zamortyzować zetknięcie z podłożem, dostosować stopę do nierówności podłoża. Pronacja ma za zadanie zamortyzować wstrząsy wywołane uderzeniem naszego ciała o podłoże (szacuje się, że nasze stopy muszą wtedy zamortyzować nawet trzykrotną wagę naszego ciała!)

Tak jak już wcześniej zdążyliśmy nadmienić jest to zjawisko jak najbardziej normalne. Dopiero kiedy nasza kostka odchyla się nadmiernie, zbyt mocno, zbyt szybko i gwałtownie do wewnątrz, ruch ten staje się niebezpieczny i może wywoływać kontuzję (wtedy to też w obuwiu biegowym producenci stosują specjalne elementy stabilizujące).

Nadmierna pronacją zmniejsza stabilność i zwiększa zagrożenie uszkodzeń tkanek miękkich (ścięgien, mięśni). Nadmierna pronacja może powodować, że nasze stawy nie pracują w jednej płaszczyźnie i destabilizować nasz krok biegowy. Może wpłynąć na destabilizację kolana, biodra i całej sylwetki.

Uważa się, że nadmierna pronacja może być odpowiedzialna ze wiele kontuzji występujących od rejonu stopy aż do biodra. Są badania, które dowodzą silnego związku pronacji z pewnymi kontuzjami (np. bólami piszczeli).

Czynnikiem dodatkowo zwiększającym ryzyko kontuzji związanej z nadpronacją jest duża masa ciała.

Pronacja wbrew wielu, obiegowym opiniom nie musi być powiązana z płaskostopiem. Osoby z nisko wysklepionym łukiem stopy, wcale nie muszą w czasie biegu kierować pięty do wewnątrz. Kobiety mają zwiększoną tendencję do pronacji, ze względu na szersze biodra, słabsze niż u mężczyzn mięśnie i powinny zwracać na ten problem uwagę w sposób szczególny. Należy też pamiętać, że pronacja posiada zakresy pośrednie - od lekkiej, do silnej, znaczącej.

Supinacja to przechylanie się naszej kostki na zewnątrz w trakcie przetaczania stopy od pięty ku palcom. W fazie kontaktu z podłożem, stopa uderza o ziemię, ale nie rotuje w wystarczającym stopniu do wewnątrz. Jest zbyt sztywna i za mało elastyczna, aby zapewnić dostateczną amortyzację. W  tej sytuacji ciężar ciała przenoszony jest głównie na zewnętrzną krawędź stopy. Przez to, biegacz supinujący wymaga butów charakteryzujących się dużym poziomem amortyzacji (może przy tym korzystać z modeli butów, adresowanych również dla stopy neutralnej).

Nadmierna supinacja, zwiększa sztywność stopy, nie pozwalając w odpowiednim stopniu na rozproszenie działających sił, stąd też osoby supinujące częściej są narażone na złamania zmęczeniowe czy bóle piszczeli.

Supinacja może(ale nie musi) wiązać się z nadmiernym wysklepieniem stopy. Stopa niedostatecznie pronująca , spada na ziemię bardzo twardo, słabo przy tym amortyzując. Osoby z supinacją częściej narażone są na skręcenie stawu skokowego

W przypadku biegacza o stopie neutralnej, lądowanie odbywa się na zewnętrznej części pięty (zazwyczaj w każdym modelu butów obszar ten jest oddzielony od pozostałej części podeszwy lekkim nacięciem) i w przeciwieństwie do poprzednio omawianych przypadków, ciężar nie przenosi się na wewnętrzne albo zewnętrzne krawędzie, ale rozkłada się równomiernie na całej stopie.

Polecanymi butami są buty z kategorii oznaczonej jako Cushion (amortyzacja), bądź w pewnych sytuacjach, z kategorii dla delikatnych nadpronatorów.

Posługiwanie się powyższymi pojęciami jest zasadne wtedy, gdy rozpatrujemy przypadek biegacza lądującego na pięcie (sposób powszechny, w który biega zdecydowana część biegaczy). U biegacza lądującego na śródstopiu, nie występuje przetoczenie i zjawisko obciążenia kostki. W związku z tym, wymienione wcześniej pojęcia jak nadpronacja czy supinacja, nie są rozpatrywane.

Kontakt

ul. Grochowa 11/13
15-423 Białystok
tel.: 795 765 999